กฎของเลขยกกำลังหรือคุณสมบัติของเลขยกกำลัง เป็นหลักและวิธีการที่ทำให้เราสามารถลดความซับซ้อนของสมการและการคำนวณเกี่ยวกับเลขยกกำลังให้เรียบง่ายขึ้นได้ นี่เป็นตารางของกฎเลขยกกำลังทั้ง 8 ข้อและคำอธิบาย
# | สมการ | คำอธิบาย |
1 | a0 = 1 | กฏของการยกกำลังด้วย 0 |
2 | a1 = a | กฏของการยกกำลังด้วย 1 |
3 | am × an = am+n | กฎของการคูณเมื่อฐานเลขยกกำลังเท่ากัน |
4 | am / an = am−n | กฎของการหารเมื่อฐานเลขยกกำลังเท่ากัน |
5 | a−m = 1/am | กฏของการผกผันเมื่อเลขชี้กำลังเป็นลบ |
6 | (am)n = amn | กฏของการยกกำลังซ้อนกัน |
7 | (ab)m = ambm | กฏของการแจกแจงการคูณเมื่อฐานต่างกัน |
8 | (a/b)m = am/bm | กฏของการแจกแจงการหารเมื่อฐานต่างกัน |
ต่อไปมาดูคำอธิบายและตัวอย่างในกฏแต่ละข้อแบบละเอียดกัน ไปเริ่มที่ข้อแรกกันเลย
1. กฏของการยกกำลังด้วย 0
a0 = 1 เมื่อ a ไม่เท่ากับ 0
กฏข้อแรกของเลขยกกำลังก็คือค่าที่ไม่ใช่ 0 ที่ยกกำลังด้วย 0 จะมีค่าเท่ากับ 1 เสมอ ยกตัวอย่างเช่น
- 10 = 1
- 50 = 1
- -30 = 1
- 12.50 = 1
สำหรับกรณีที่ฐานเป็น 0 แล้วยกกำลัง 0 ถือว่าหาค่าไม่ได้ในนิยามส่วนมาก แต่ในบางบริษททางคณิตศาสตร์ก็อาจใช้ค่าที่เท่ากับ 1 ได้เช่นกัน
2. กฏของการยกกำลังด้วย 1
a1 = a
กฏของการยกกำลังด้วยหนึ่งนั่นก็คือ อะไรก็ตามที่ยกกำลังด้วย 1 จะมีค่าเท่ากับตัวมันเสมอ ยกตัวอย่างเช่น
- 51 = 5
- -21 = -2
- 01 = 0
3. กฎของการคูณเมื่อฐานเลขยกกำลังเท่ากัน
am × an = am+n
กฏของการคูณเมื่อฐานของเลขยกกำลังเท่ากันแต่เลขชี้กำลังต่างกัน จะมีค่าเท่ากับฐานยกกำลังนั้นยกกำลังด้วยผลบวกของเลขชี้กำลังทั้งสอง ยกตัวอย่างเช่น
- 53 * 52 = 53+2 = 55
- 102 * 102 = 102+2 = 104
4. กฎของการหารเมื่อฐานเลขยกกำลังเท่ากัน
am / an = am−n
กฏของการหารเมื่อฐานของเลขยกกำลังเท่ากันแต่เลขชี้กำลังต่างกัน จะมีค่าเท่ากับฐานยกกำลังนั้นยกกำลังด้วยตัวชี้กำลังของตัวตั้งลบด้วยตัวชี้กำลังของตัวหาร ยกตัวอย่างเช่น
- 25 / 23 = 25-3 = 22
- 86 / 81 = 86-1 = 85
5. กฏของการผกผันเมื่อเลขชี้กำลังเป็นลบ
a−m = 1/am
กฏของการผกผันเมื่อมีเลขชี้กำลังเป็นลบจะมีค่าเท่ากับ 1 หารด้วยฐานของเลขยกกำลัง ยกกำลังด้วยค่าที่เป็นบวกของเลขชี้กำลัง ยกตัวอย่างเช่น
- 2-4 = 1/24
- 8-2 = 1/82
6. กฏของการยกกำลังซ้อนกัน
(am)n = amn
กฏของการยกกำลังซ้อนกันคือการยกกำลังครั้งแรกเสร็จแล้วและนำผลลัพธ์ที่ได้ไปยกกำลังครั้งที่สอง จะมีค่าเท่ากับฐานของเลขยกกำลังนั้นยกกำลังด้วยตัวชี้กำลังทั้งสองครั้งคูณกัน ยกตัวอย่างเช่น
- (53)2 = 53*2 = 56
- (210)6 = 210*6 = 216
7. กฏของการแจกแจงการคูณเมื่อฐานต่างกัน
(ab)m = ambm
กฏของการแจกแจงการคูณสำหรับตัวเลขสองตัวคูณกันอยู่และนำไปยกกำลังด้วยเลขชี้กำลัง จะมีค่าเท่ากับผลคูณกันระหว่างตัวเลขแต่ละตัวยกกำลังด้วยตัวชี้กำลังนั้น ยกตัวอย่างเช่น
- (5 * 4)3 = 53 * 43
- (3 * 2)-2 = 3-2 * 2-2
8. กฏของการแจกแจงการหารเมื่อฐานต่างกัน
(a/b)m = am/bm
กฏของการแจกแจงการหารสำหรับตัวเลขสองตัวหารกันอยู่และนำไปยกกำลังด้วยเลขชี้กำลัง จะมีค่าเท่ากับผลหารระหว่างตัวเลขแต่ละตัวยกกำลังด้วยตัวชี้กำลังนั้น ยกตัวอย่างเช่น
- (6/3)2 = 62 / 32
- (10/2)5 = 105 / 25
สรุป
ในเลขยกกำลังนั้นจะมีกฏที่สำคัญอยู่ 8 ข้อที่สามารถช่วยให้การคำนวณเกี่ยวกับเลขยกกำลังเรียบง่ายและรวดเร็วมากขึ้น การทราบและเข้าใจในกฏและคุณสมบัติของเลขยกกำลังเหล่านี้จะช่วยให้คุณสามารถนำไปประยุกต์ใช้ในการเรียนและการทำงานที่ต้องใช้เลขยกกำลังในการแก้ปัญหาได้ง่ายมากขึ้น